Fazla kilolu ve obeziteli bireylerin sayısı dünyada olduğu gibi Türkiye’de de giderek artmaktadır.
DSÖ tarafından en son yayınlanan raporda Türkiye, yüzde 32 oran ile Avrupa’da yetişkin nüfusta obezitenin en yüksek olduğu ülke olmuştur. İkinci sırada yüzde 28 ile İngiltere, üçüncü sırada ise yüzde 26 ile Macaristan gelmektedir.
Obezite, 21. yüzyılın en önemli ve yaygın sağlık sorunlarından biri olarak görülüyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)‘nün 2016 verilerine göre, dünya genelindeki obezite sıklığı 1975‘ten bu yana hızlı bir artışla 3 katına çıktı.
Çalışmalar, COVID-19 pandemisinin tüm dünyada obezite oranlarında ciddi bir artışa neden olacağını göstermektedir.
Pandeminin ortaya çıkardığı stres ve kaygı, evde geçirilen zamanın artması, bu sürecin getirdiği sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve tedaviye ulaşımdaki güçlükler gibi faktörler obezite oranlarında artış açısından büyük risk oluşturmaktadır. Obezite, diyabet, hipertansiyon, kan yağlarında yükseklik, koroner kalp hastalıkları, inme, böbrek hastalıkları, kanser riskinde artma, uykuda solunum düzensizliği, karaciğer yağlanması, reflü, safra yolları hastalığı, kısırlık, depresyon ve eklem sorunları gibi pek çok ciddi sağlık sorununa yol açmaktadır.
Yapılan çalışmalar, obeziteli bireylerin COVID-19 enfeksiyonuna yakalanma ve COVID-19 hastalığını daha ağır geçirme riskinin de normal kilolu bireylere göre daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Obezitenin nedenleri;
Aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları ile fiziksel aktivite yetersizliği, sigara ve alkol kullanımı en önemli nedenler olarak kabul edilmektedir. Bu faktörlerin yanı sıra genetik, çevresel, fizyolojik, nörolojik, biyokimyasal, sosyokültürel ve psikolojik pek çok faktör birbiri ile ilişkili olarak obezite oluşumuna neden olmaktadır.
Yaşamı kolaylaştıran ve enerji harcamayı engelleyen teknolojik ilerlemeler, beslenmenin bir sanayi haline gelmesi, daha dayanıklı ve daha ucuz ürünler elde etmek için doğal yaşamda yeri olmayan besin katkılarının kullanılmaya başlanması ile hazır gıda tüketiminde artış ve hızlı beslenme tarzı dünyadaki obezite sıklığındaki artıştan sorumlu tutulan başlıca faktörlerdir.
Dünya Obezite Gözlemevi verilerine göre Avrupa’da obezite oranı en yüksek olan Türkiye şeker hastalığında da ilk sırada yer alıyor.
Kadınlarda, obez olarak değerlendirilen oran yüzde 32 civarındayken, erkeklerde bu oran yüzde 21. Türkiye’de yapılan çalışmalar çocuk ve gençlerin yüzde 10-25’inin fazla kilolu ve obez olduğunu gösteriyor.
Pandemi sürecinde evde ekran karşısında uzun saatler geçiren çocuklar hareketsiz kalmaları ve beslenme alışkanlıklarının değişimiyle hızlı kilo aldılar.
Dünya nüfusunun 2 milyardan fazlası aşırı kilolu ya da obez olarak nitelendiriliyor. Türkiye’de de dünyada olduğu gibi pandemi döneminden sonra obezite oranlarının arttığını görüyoruz.
Dünya genelinde yaklaşık 670 milyonu obez olmak üzere 2 milyar insan aşırı beslenme kaynaklı sağlık sorunları yaşarken, 690 milyonu aç olmak üzere tahmini 2.1 milyar insan güvenli, besleyici ve yeterli gıdaya düzenli erişemediği için yaşam mücadelesi veriyor. Obezitenin önlenmesinde toplumdaki farkındalığın arttırılmasının ve bebeklikten erişkinliğe sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının benimsetilmesinin öncelikli hedefler olması gerekir.
Reis gıda olarak, 2009 yılında obezitenin; çocuklar ve gençler arasında hızla yayılan günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biri olduğuna dikkat çekip Geleneksel Lezzetler Sağlıklı Nesiller vurgusuyla ‘’Obezite Önlenebilir’’ projemizi gerçekleştirdik.
Daha sonraki yıllarda “Abur Cubur Olacağı Budur” , “Abur Cubura Karnımız Tok”, ‘’Anne Yemeği. ‘’, “Ev Yemeği Sofrada Hesap Ortada” ayrıca “Evde Yemek Var” ve ‘’Tüm Sevdikleriniz Sofrada Buluşuyorsa, Hayat İşte O zaman Tamam’’ mesajlarıyla gerçekleştirdiğimiz sağlıklı beslenme kampanyamızı büyüterek sürdürülebilirliğini sağlıyoruz.
Kurumsal Sosyal Sorumluluk projemiz kapsamında; okullarda, üniversitelerde ve katıldığımız tüm toplantılarda, toplumu sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda bilinçlendirmeyi hedefliyoruz.
Bilim insanları katkı maddesi içeren işlenmiş hazır gıdaların fast food adı verilen atıştırmalık yemek tarzının çocuklarda vitamin eksikliği, kansızlık, obezite ve zeka düşüklüğüne neden olduğunu ifade ediyor.
Mart 2016’da Milli Eğitim Bakanlığı kantinlerde kızartma, tatlandırıcılı yiyecek ile gazlı ve katkılı içecekleri yasakladı. 2009 yılında başlatmış olduğumuz “Obezite Önlenebilir” kampanyamızdan sonra alınan bu karar çocukların sağlıklı beslenmeleri adına bizleri umutlandırmıştır.
T.C. Sağlık Bakanlığı’nın Obezite ile Mücadele, Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Yaşam Sempozyumu’nda ayrıca sivil toplum örgütleri tarafından obezite ile ilgili çalışmalarımızın takdir edilmesi bizleri daha farklı projelere yönlendirdi.
40 yıldır ülkemizde tarım sektöründe hizmet veren bir şirketin yönetimi olarak, Kurumsal Sosyal Sorumluluk projelerimizle sürdürülebilir tarım ve gıdanın geleceği için küresel iklim değişikliği ile mücadele edilmesini istiyoruz. Orman, toprak ve suyun, yerli ve yerel tohumların kıymetinin bilinmesini, israf ve geri dönüşümün öneminin kavranmasını hedefliyoruz.
Ayrıca çok önem verdiğimiz obezite ile mücadelede farklı projelerle çocuklarımıza ata tohumlarından doğal şartlarda üretilen bitkisel ürünleri sevdirmeyi ve sağlıklı beslenmelerini amaçlıyoruz. Bunun için 2020 yılında ‘’Reis Bakliyat Köyü’’ projesini gerçekleştirdik. Geleneksel sofra kültürümüzün ve değerlerimizin korunması adına çalışıyoruz.
Toplum olarak obezite konusunda toplumsal bir mücadele verilerek, yeterli ve dengeli beslenme ile ilgili doğru bilgilendirilmeli, fiziksel aktiviteye teşvik edilmeli.
Obezite sorunu devam ettiği sürece Reis ailesi olarak, öncülüğünü yaptığımız sosyal sorumluluk projelerimize devam edeceğiz. Sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmenin önemini, dün olduğu gibi bugün ve gelecekte de, her platformda gündeme taşıyacağız.
Saygılarımla.
Mehmet REİS
