Rusya ve Ukrayna arasında patlak veren savaş şiddetini yükselterek sürerken gözler, Türkiye’nin hububat ithalatının yüzde 81’i ve bakliyat ithalatının yüzde 22’sinin bu iki ülkeden yapıldığı bakliyat-hububat sektöründe. Gıda fiyatlarının aşırı artacağı, un bulunamayacağı gibi spekülasyonlar yapılırken sektör temsilcileri daha iyimser ve temkinli değerlendirmelerde bulunuyor. Sektörün en büyük üreticisi Yayla Agro Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Gümüş, “Yaşanan gelişmeler dünya tarım ürünleri fiyatlarında artışa sebep olsa da 35 milyar dolar tarım ürünü ihraç eden Rusya, bölgede ticari tıkanmayı tercih etmeyecektir. Eğer kriz derinleşirse Türkiye alternatif tedarikçilere yönelecektir. Önümüzdeki süreçte piyasa fiyatlarını asıl belirleyici unsur, rekolte tahmini olacaktır” dedi.
Ukrayna ve Rusya’nın Türkiye hububat ithalatında yüzde 81 civarında payı olduğuna dikkat çeken Hasan Gümüş, “Bakliyat sektöründe de özellikle Rusya’dan önemli ithalat söz konusu. Dolayısıyla bölgede yaşanan gelişmelerin derinleşmesi bölge ticaretini olumsuz etkileyecektir. Ancak müzakere söylemlerinin başlaması üzerine biz dış ticaret kanallarının açık olacağını, yılda ortalama 35 milyar dolar tarım ürünü ihraç eden Rusya’nın bölgedeki ticari tıkanmayı tercih etmeyeceğini düşünmekteyiz. Şu anda yaşanan gelişmeler Dünya tarım ürünleri fiyatlarında artışa sebep olmuştur. Yurt içi fiyatlar da artmaktadır. Ancak dün Borsa İstanbul’un olumlu tepkisi ve döviz kurlarındaki gevşeme, ileriye dönük senaryoların daha kötü olmayacağına işarettir. Daha şimdiden Türkiye’nin bölge ithalat, ihracatını etkiledi demek için erken” yorumunda bulundu.
Yayla Agro Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Gümüş, kısa vadede iç piyasa fiyatlarının yükseldiğini ancak bunun geçici olduğunu belirterek, “Önümüzdeki günlerde daha sakin bir seyir izleyeceğiz. Türkiye için söz konusu ülkeler rekabetçi fiyat sunmakla birlikte alternatif pazarlar da söz konusudur. Hububat ve bakliyatta, Dünya genelinde ithalat yapılabilecek ülkeler vardır. Avrupa Birliği ülkeleri, Kanada, Avustralya, ABD, Meksika gibi…” dedi.
Bu süreçte piyasa fiyatlarının seyrini rekolte tahminleri belirleyecek olmakla birlikte savaşın olumsuz etkisinin sürmesi halinde fiyatlara yansımasının kaçınılmaz olduğunu söyleyen Hasan Gümüş, müzakerelerin başlamasıyla fiyatlarda gevşeme beklediklerini ifade etti.
TABLOLAR
TÜRKİYE-UKRAYNA HUBUBAT VE BAKLİYAT TİCARETİ (TÜİK ÖTS)
| Hububat Sektörü Ukrayna İhracatımız 2021 | Bakliyat Sektörü Ukrayna İhracatımız 2021 | |||||
| Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | |
| 24 | $17.307 | 0,02% | 1.482 | $1.452.073 | 0,29% | |
| Hububat Sektörü Ukrayna İthalatımız 2021 | Bakliyat Sektörü Ukrayna İthalatımız | |||||
| Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | |
| 2.947.770 | $859.554.803 | 22,84% | 30.526 | 12.538.077 | 2,78% | |
TÜRKİYE-RUSYA FEDERASYONU HUBUBAT VE BAKLİYAT TİCARETİ (TÜİK ÖTS)
| Hububat Sektörü Rusya İhracatımız 2021 | Bakliyat Sektörü Rusya İhracatımız 2021 | |||||
| Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | |
| 31 | $16.492 | 0,02% | 1.338 | $1.295.925 | 0,26% | |
| Hububat Sektörü Rusya İthalatımız 2021 | Bakliyat Sektörü Rusya İthalatımız 2021) | |||||
| Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | Miktar (Ton) | Değer ($) | Yüzde $ | |
| 7.559.774 | $2.211.800.950 | 58,77% | 177.951 | 88.150.089 | 19,54% | |
RUSYA FEDERASYONU VE UKRAYNA BAKLİYAT ÜRETİMLERİ
DÜNYA BAŞLICA BAKLİYAT İHRACATÇILARI
| Ülkeler Bazından Dünya Mercimek İhracatı (Bin Ton) (Trademap) | |||||
| Ülkeler | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
| Kanada | 2.054 | 1.641 | 1.644 | 2.117 | |
| Avustralya | 284 | 903 | 429 | 515 | |
| ABD | 299 | 277 | 134 | 262 | |
| Türkiye | 244 | 264 | 298 | 253 | |
| Kazakistan | 59 | 99 | 171 | 182 | |
| Rusya | 18 | 63 | 78 | 151 | |
| Dünya | 3.212 | 3.573 | 3.159 | 3.890 | |
| Ülkeler Bazından Dünya Kuru Fasulye İhracatı (Bin Ton) (Trademap) | |||||
| Ülkeler | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
| Myanmar | 435 | 1.082 | 1.038 | 1.024 | |
| Arjantin | 436 | 366 | 362 | 461 | |
| ABD | 474 | 480 | 438 | 452 | |
| Çin | 590 | 427 | 389 | 351 | |
| Kanada | 334 | 342 | 347 | 343 | |
| Diğer | 1.585 | 1.719 | 1.820 | 1.403 | |
| Dünya | 3.854 | 4.432 | 4.394 | 4.035 | |
| Ülkeler Bazında Dünya Nohut İhracatı (Bin Ton) (Trademap) | |||||
| Ülkeler | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
| Rusya | 239 | 147 | 134 | 467 | |
| Avusturalya | 1.333 | 1.878 | 511 | 422 | |
| ABD | 136 | 189 | 87 | 155 | |
| Meksika | 110 | 143 | 159 | 133 | |
| Kanada | 137 | 155 | 85 | 130 | |
| Türkiye | 23 | 23 | 117 | 217 | |
| Dünya | 2.498 | 3.173 | 2.000 | 2.240 | |
